ArmenianHandmade.com

Կաթողիկե Ս Աստվածածին և Ս Աննա Եկեղեցիները գտնվում են Երևանի կենտրոնում: Աբովյան և Սայաթ-Նովա փողոցների խաչմերուկի անկյունում։

Ս Աստվածածին եկեղեցին ներկայիս Երևանի ամենահին սրբատեղին է, որը աթեիզմի ժամանակաշրջանում չի ավերվել և շարունակում է գործել մինչ օրս: Մարիամ Աստվածածնի մոր` Սուրբ Աննայի անունը կրող եկեղեցին, Երևանի նորակառույց և նորաօծ եկեղեցիներից է, որը կացուցվել է խորհրդային տարիներին ավիրված աղոթավայրում, որի ծավալները հուշում են, որ այն խոշոր հոգևոր և մշակութային կենտրոն է եղել: Տարածքում կան նաև տարբեր դարերի պատկանող շինություններից մնացած զարդաքանդակներով և մաշտոցյան գրերով սրբատաշ քարեր, ինչպես նաև բազում խաչքարեր: Պատահական չէ, որ հենց այստեղ որոշվեց կառուցել նաև Մայր Աթոռի Հայրապետական Երևանյան նստավայրը:

Կաթողիկե Ս Աստվածածին Եկեղեցու հին կառույցի պատերին եղած արձանագրություններից վաղագույնը թվագրված է 1264 թվականով։ Նույն եկեղեցու արևմտյան ճակատին կան 1284, 1229 և 16-րդ դարով, իսկ հյուսիսային պատին՝ 1609 թվականով թվագրված արձանագրություններ։ Ըստ Աշխարհբեկ Քալանթարի եկեղեցու բազիլիկը ըստ կառույցի տեսակի դասական բազիլիկայի խիստ բնորոշ և կայուն տիպ է և ամենաուշը 7-րդ դարի կառույց էր, իսկ ներկայումս պահպանված Սուրբ Աստվածածին մատուռը, որ շարունակում է կրել Կաթողիկե անունը կառուցվել է 10-րդ դարում։

11-15-րդ դարերի ընթացքում Կաթողիկեն և Սուրբ Աստվածածինը կառուցվածքով իրար կապված, բայց իրարից անկախ եկեղեցիներ են եղել։ Մի հանգամանք, որը վկայված է հենց իրեն՝ Կաթողիկեի արձանագրություններում, սրանցից 14-րդ դարի սկզբի 1301-1318 թվականների արձանագրություններում եկեղեցու նվիրատուները ժամատեղացս հոգնակի ձևն են օգտագործում։ 15-րդ դարում բազիլիկան վեր է ածվում մատուռի համար ժամատան, իսկ մատուռը դառնում է նրա համար սեղան՝ բեմ։

Կաթողիկե եկեղեցին եռանավ բազիլիկ էր, կենտրոնական առանցքով, չորս պիլոններով, որոնց վրա երբևէ բարձրացել էր մեծ գմբեթ։ Կառուցված էր տուֆաքարով, կրաշաղախով։ Աղոթասրահի (14,0x19,3 մ) և արտաքին պարագծի (16,4x28,4 մ) չափերով այն թերևս հին Երևանի ամենատարողունակ եկեղեցիներից էր։ Մուտքեր ուներ հարավային և արևմտյան ճակատներից։ Եկեղեցուն կցակառուցվել էր ժամատուն, որի տեղում նույն դարի վերջին բարձրացել է Կաթողիկե եկեղեցին։ 

Այդ ժամանակ էլ քանդվել հեռացվել է Սբ. Աստվածածին եկեղեցու արևմտյան պատի կենտրոնական հատվածը և հին եկեղեցին վեր է ածվել կցակառուցվածի ավագ սեղանի։ Սուրբ Աստվածածին մատուռը կառուցվել է բազիլիկի աբսիդի տեղում՝ դա պլանով, դրսից (առանց խորանների), որի բարդ պիլաստրները կապվում են իրար թեթև սլաքանման, բայց աղեղնավոր կամարներով եկեղեցի է։

Երևանի Կաթողիկե Ս Աստվածածին եկեղեցուն հարակից Ս Աննա եկեղեցու հիմնարկեքը կատարվել է 2011 թվականին, իսկ օծման հանդիսավոր արարողությունը տեղի ունեցավ 2015 թվականի ապրիլի 30-ին` Հայոց Ցեղասպանության 100-րդ տարելիցի օրերին: Եկեղեցին և Հայրապետական երևանյան նստավայրը կառուցվել են Հրայր և Աննա Հովնանյանների բարերարությամբ:

Նյութը և ֆոտոշարքը` Հայկ Կիսեբլյանի   

Համերգն սկսվեց միասնական Տերունական աղոթքով, ապա ողջույնի և բացման խոսք ասաց Մայր Աթոռի Արտաքին հարաբերությունների և արարողակարգի բաժնի տնօրեն Գերաշնորհ Տ. Նաթան արքեպիսկոպոս Հովհաննիսյանը: 

Նաթան Սրբազանը մասնավորապես ուրախությամբ նշեց, որ տոնի նախօրեին Մոսկվայի տաղանդավոր ու բազմավաստակ Սինոդալ երգչախումբն իր աղոթքի և արվեստի միջոցով, իր համերգով անձեռակերտ ընծա է նվիրաբերում Մայր Տաճարին ու Հայաստանյայց Առաքելական Ս. Եկեղեցուն:

Համերգի ընթացքում նշանավոր երչախումբը հայերեն և ռուսերեն լեզուներով կատարեց հոգևոր երգեր:

Համերգին ներկա էին Մայր Աթոռի միաբաններ, արվեստի և մշակույթի գործիչներ, ՀՀ-ում հավատարմագրված օտարերկրյա դիվանագիտական առաքելությունների ներկայացուցիչներ, Գևորգյան հոգևոր ճեմարանի սաներ:

Աբովյան 52 հասցեում գտնվող այս շենքը` Երևանի պետական համալսարանի հին շենք է, որն արդեն ավելի քան մեկ դարյա պատմություն ունի:

Շուրջ 100 տարի «սև շենքը» ծառայում է որպես գիտակրթական կենտրոն:

Նախկինում Աստաֆյան փողոցում գտնվող սև շենքը սկզբում ուսուցչական սեմինարիա էր: 1923 թ-ին Երևանի պետական համալսարանին հատկացվեց շենքի առաջին հարկը: 

Խորհրդային տարիներին` վերակառուցման շրջանում, Աբովյան 52 հացեում գտնվող շենքին տրվեց պատմամշակութային հուշարձանի կարգավիճակ: 

Շենքն ունի, իր քարերին ներդաշնակ` խստաշունչ ճարտարապետական հորինվածք և զարդաքանդակներ:

Այսօր «Սև շենքում» տեղակայված են ԵՊՀ Պատմության, Տնտեսագիտության և Աստվածաբանության ֆակուլտետները:

2006-ի Նոյեմբերի 29-ին ԵՊՀ պատմության, տնտեսագիտության և Աստվածաբանության ֆակուլտետները, նշեցին իրենց մասնաշենքի 100-ամյա տարեդարձը:

Հայկ Կիսեբլյան

Աղբյուրը` facebook.com/events/796144083768364/

2015 թ-ի հուլիսի 29-ին Սևանում, Հայրավանք գյուղում, որտեղ տեղակայվում է մեծանուն հայ կոմպոզիտոր Ավետ Տերտերյանի Ստեղծագործական Տունը, տեղի կունենա արվեստների յուրօրինակ փառատոն՝ «ՏԵՐՏԵՐՅԱՆԻ ԺԱՄԱՆԱԿԸ» ընդհանուր խորագրով:

Փառատոնի բովանդակությունը պատահական չէ և, հիմնականում պայմանավորված է անձամբ կոմպոզիտորի երազանքով՝ Սևանի ափին անցկացնել ժողովրդական տոնախմբություն, որտեղ երաժշտության տիեզերական ոգին, ասես միաձուլվում է վեհապանծ լեռների և կապուտակ լճի չնաշխարհիկ բնապատկերին: Ցերեկը՝ պատարագն է, այնուհետև ժողովրդական արհեստների նմուշների ցուցադրություն, գրական հանդիպումներ, գեղարվեստական ցուցահանդեսներ, ֆոլկլորային համույթների մասնակցություն: «Իսկ երեկոյան, մթնշաղի և լռության իջնելուն պես, - կարդում ենք «Երկխոսություններ Ավետ Տերտերյանի հետ» գրքում, - իր տիրապետությանը կանցնի երաժշտությունը: Դա կլինի ձայնի ցնծություն, երաժշտություն՝ հնչող Սևանի ափին, Հայրավանք եկեղեցու պատերի մոտ, լազերային լուսավորության ֆոնին, և երաժշտություն կամերային մթնոլորտում, իմ նորակառույց տան հատուկ այդ նպատակով սարքավորված դահլիճում: Հուսով եմ, որ կգտնվեն մարդիկ՝ օժտված կազմակերպչական տաղանդով, ովքեր կաջակցեն այդ գաղափարի իրականացմանը»: 

«ՏԵՐՏԵՐՅԱՆԻ ԺԱՄԱՆԱԿԸ» փառատոնը կմիավորի տարբեր սերունդների ներկայացուցիչների ստեղծագործական աշխատանքների ցուցադրությունները, ամենաերիտասարդ մասնակիցները – «ԲԱԱՐԴԻԱ» պարային ստուդիայի սաները, կցուցադրեն Տերտերյանի երաժշտությամբ «Վակուում» ներկայացումը, Երևանի և Եկատերինբուրգի գեղարվեստական դպրոցների սովորողները կներկայացնեն իրենց գծանկարչական և գեղանկարչական աշխատանքները: Ինչպես նաև, ակնկալվում է Սանկտ-Պետերբուրգի հայկական գաղութի ազգային-մշակութային կենտրոնի կողմից հետևյալ ԲՈՒՀ-երում կազմակերպված մրցույթների հաղթողների մասնակցությունը; Սանկտ-Պետերբուրգի Ա.Լ. Շտիգլիցի անվան պետական գեղարվեստական-արդյունաբերական ակադեմիայի, ՍՊՊՀ-ի, Սանկտ Պետերբուրգի Ն.Ա. Ռիմսկի-Կորսակովի անվան պետական կոնսերվատորիայի լավագույն ուսանողները:

Իսկ Ուրալի ճարտարապետա-գեղարվեստական ակադեմիայի ուսանողները Հայաստանի ցուցադրությանն են նախապատրաստում Եկատերինբուրգում Տերտերյանի բնակարան-թանգարանի կոնցեպցիայի մշակումները: 

Նույն օրը տեղի կունենա Ռուսաստանում հրատարակված գրքերի շնորհանդես; «Հայաստանի պոեզիան Մարկ Ռիժկովի թարգմանություններում», «Զրույցներ Ավետ Տերտերյանի հետ» Ռ. Տերտերյան (անգլ. լեզվով) և Տերտերյանի երաժշտությամբ կինոֆիլմերի դիտում: 

Եկատերինբուրգից՝ քաղաք, որը հատուկ դեր է խաղացել կոմպոզիտորի կյանքում, և, որտեղ շուտով կբացվի Ավետ Տերտերյանի անվան փողոց, Սևան կժամանի Սվերդլովյան ֆիլհարմոնիայի Լարային քառյակը ՝ հատուկ հայկական ծրագրով: 

Քառյակի ելույթը, որը կկատարի Կոմիտասի ստեղծագործությունները՝ Ս. Ասլամազյանի հայտնի մշակմամբ, կբացվի փառատոնի վերջին՝ երաժշտական գործողությունը, որտեղ կհնչեն Տերտերյանի ժամանակակիցների և ընկերների՝ հայտնի հայ կոմպոզիտորներ Ջիվան Տեր-Թադևոսյանի և Էդգար Հովհաննիսյանի սիմֆոնիկ երկերը: Որպես եզրափակիչ ակորդ կկատարվի Ավետ Տերտերյանի Երրորդ սիմֆոնիան:

Ավետ Տերտերյանի երաժշտությունը՝ յուրօրինակ ժամանակակից հնչյունային աշխարհում, համամարդկային գաղափարների գիտակցումն է՝ խորը ներթափացելով հայ ժողովրդի գենետիկ, ազգային և հոգևոր հիշողության մեջ, այսօր շատերի համար հանդիսանում է հին և ժամանակակից Հայաստանի, նրա պատմության և ապագայի ձգտման, վշտի և անսասան ոգու խորհրդանիշ: Ահա թե ինչու, հարգանքի տուրք մատուցելով և փառատոնը նվիրելով Հայոց մեծ Եղեռնի զոհերի հիշատակին, կազմակերպիչները համոզված են, որ այն կընդգրկվի Հայոց ցեղասպանության 100-րդ տարելիցի միջոցառումների շրջանակներում:

Սևանի ափին գտնվող Տերտերյանի Ստեղծագործական Տանը կայանալիք փառատոնի պաշտոնական հյուրերից են սպասվում Սվերդլովյան պետական ակադեմիական ֆիլհարմոնիայի տնօրենի, մշակույթի և արվեստի գծով ՌԴ Նախագահի Խորհդի անդամ Ա. Կոլոտուրսկու, Սանկտ-Պետերբուրգի մշակույթի գծով կոմիտեի նախագահ Կ.Է.Սուխենկոյի, Ռուսաստանի գրողների Միության Եկատերինբուրգի բաժնի, Սվերդլովյան շրջանի օրենսդրական ժողովի պատգամավոր Ե.Պ.Կասիմովի, ՌԴ կինոնկարիչների Խորհրդի Ուրալի բաժնի նախագահ Վ.Ի.Մակերանեցի, «Անի-Հայաստան» «Հայկական համայնքի» շրջանային հասարակական կազմակերպության ղեկավարի, Սվերդլովյան շրջանի Հասարակական պալատի անդամ Մ.Խ.Նազարյանի ներկայությունը: 

Փառատոնի կազմակերպման իրականացումը հնարավոր դարձավ Սանկտ-Պետերբուրգի հայկական ազգային-մշակութային կազմակերպության նախագահ Կ.Ռ.Մկրտչյանի և հայտնի պրոդյուսեր Լ.Վ.Շուլմանի նախաձեռնության շնորհիվ՝ ՀՀ մշակույթի նախարարության, Սվերդլովյան շրջանի մշակույթի նախարարության (ՌԴ), Սանկտ-Պետերբուրգի մշակույթի գծով կոմիտեի (ՌԴ) և փառատոնի գլխավոր հովանավոր մշակույթի պահպանման, զարգացման եւ լուսաբանման՝ “Մշակույթ և ապագա” ֆոնդի, աջակցությամբ: 

«Տերտերյանի ժամանակը» փառատոնը ոչ միայն Հայաստանի պատմական հիշողության և ժամանակակից արվեստի հանդեպ տուրք է, այլև արվեստի գործիչների միջազգային փոխհարաբերությունների հաստատման նոր ավանդույթի սկիզբ, ինչը կնպաստի հայ-ռուսական մշակութային կապերի ամրապնդմանը, ինչպես նաև ՀՀ Գեղարքունիքի մարզի մշակութային կյանքի վերակենդանացմանը, զարգացմանը և աշխուժացմանը:

«Օգնենք հայ մանուկներին» բարեգործական հասարակական կազմակերպությունը կազմակերպում է հերթական բարեգործական միջոցառումը, որը տեղի կունենա հունիսի 15-ին ՝ 19:00-ին, Հովհ. Թումանյանի անվան պետական տիկնիկային թատրոնում:

Միջոցառմանը հանդես կգան ՝ 

Միրզոյան Կվարտետը, ԻնՌոք Կվինտետը, Լուսինե Ազարյանը և բլուլահար Ավագ Մարգարյանը:

Ստացված ամբողջ հասույթը ուղղվելու է 4-ամյա Հակոբի բուժմանը:

Հակոբյան Հակոբը մոտ ախտորոշվել է <<Սուր պիելոնեֆրիտ, երկկողմանի միզապարկ միզածորանային հետհոսք աջից չորրորդ, ձախից երրորդ աստիճան, խրոնիկական երիկամային հիվանդություն երրորդ շրջան, միզապարկի դիվերտիկուլ, վիճակ հետին միզուկի կափույրի տրանսուրետրալ ռեզեկցիայից հետո>>: Երեխան անհապաղ մանրամասն հետազոտությունների, միզուղիների վիրահատության, իսկ հետագայում նաև երիկամի փոխպատվաստման կարիք ունի, որը պետք է իրականացվի Շվեդիայում։ Փոքրիկի նախնական հետազոտությունների և վիրահատության համար պակասող գումարը կազմում է 9000 դոլար:

http://www.facebook.com/media/set/?set=oa.989745941065047&type=1&__mref=message_bubble

Համերգի տոմսերի արժեքն է 1000, 2000, 3000, 4000, 5000 դրամ: Տոմսերը պատվիրելու, ինչպես նաև այլ մանրամասների համար զանգահարեք հետևյալ հեռախոսահամարներով՝ 098282268 `Վիկա , 099 59 94 61` Սոնա , 095 73 37 23`Մհեր:

ՍԻՐՈՎ ՍՊԱՍՈՒՄ ԵՆՔ ԲՈԼՈՐԻԴ․․․

Հարգանքներով՝ «Օգնենք հայ մանուկներին» բարեգործական ՀԿ

Աղբյուրը` facebook.com/events/856839091076460/